Przejdź do menu Przejdź do treści
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej
w Krakowie

dr hab. prof. UKEN Marek Herma

dr hab. prof. UKEN Marek Herma

Profesor Uczelni

Katedra Historii Najnowszej i Edukacji Historycznej

marek.herma@up.krakow.pl

tel: 12 662 61 88

pok: 330

ORCID: 0000-0003-0919-8132

publikacje:


 Rozprawa doktorska:

Temat rozprawy: Flota Czarnomorska w strategii wojennej Rosji w latach 1853–1917

Promotor: prof. dr hab. Marian Zgórniak

Recenzenci: prof. dr hab. Józef Wiesław Dyskant, dr hab. Wojciech Rojek

Rok obrony: 1997

Rozprawa habilitacyjna:

Temat rozprawy: Rosyjska flota wojenna na Bałtyku w latach 1905–1917

Recenzenci wydawniczy: prof. dr hab. Józef Wiesław Dyskant, prof. dr hab. Wojciech Rojek

Recenzenci do kolokwium habilitacyjnego: prof. dr hab. Józef Wiesław Dyskant,

prof. dr hab. Andrzej Kastory
prof. dr hab. Antoni Komorowski
prof. dr hab. Zbigniew Opacki
Rok obrony: 2011

 

Zainteresowania naukowe:

– historia wojen morskich i morskiej sztuki wojennej w okresie pierwszej i drugiej wojny

światowej

– geopolityka i geostrategia w XX wieku

– biografistyka morska

 

 Członkostwo w stowarzyszeniach i instytucjach naukowych:

  • Polska Akademia Nauk; Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych – Komisja Historyczna
  • Polska Akademia Umiejętności; Wydział II Historyczno-Filozoficzny – Komisja Historii Wojen i Wojskowości (od 2022 r. – przewodniczący Komisji)
  • Polskie Towarzystwo Nautologiczne
  • Polskie Towarzystwo Historyczne

 

Współpraca międzynarodowa oraz międzyinstytucjonalna:

współpraca  z Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie oraz Międzynarodową Fundacją Charytatywną im. D. Lichaczowa w Sankt Petersburgu w ramach projektu internetowej encyklopedii elektronicznej ,,Polski Petersburg”.

Nagrody i wyróżnienia:

Nagroda JM Rektora Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN za książkę Rosyjska flota wojenna na Bałtyku w latach 1905–1917   (2011)

Najważniejsze publikacje:

Monografie:

  1. Pod banderą św. Andrzeja : rola Floty Czarnomorskiej w realizacji koncepcji strategicznych (militarnych) Rosji w latach 1914-1917, Prace Monograficzne/Akademia Pedagogiczna;  nr 340, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2002,       s. 162
  2. Rosyjska flota wojenna na Bałtyku w latach 1905-1917, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, seria Prace Monograficzne /Uniwersytet Pedagogiczny;

nr 561, Kraków  2010, s. 625.

Rozdziały w monografiach:

  1. Zbrojenia morskie Rosji na Bałtyku w latach 1906-1914, [w:] Prace Komisji Historii Wojen i Wojskowości PAU, t. VIII, pod red. Wojciecha Rojka, Kraków 2012, s. 103-116.
  2. 2. Wojny morskie pierwszej połowy XX wieku, [w:] Z dziejów wojen morskich (studia i szkice), pod red. A. Aksamitowskiego i M. Franza, Wydawnictwo  Napoleon V,  Oświęcim 2015, s. 87-95.
  3. Wkład wiceadmirała Kazimierza Porębskiego w budowę zrębów organizacyjnych marynarki wojennej odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Wielki przełom. Konflikty zbrojne i przemiany wojskowości 1912–1923. Pod redakcją Michała Baczkowskiego, Kraków 2018, s. 177–196.
  4. Mors’ki vijni peršoi polovini XX st. [: ] W: 3 istoriï mors’kih vijn (studiï j narisi) / red. Andžej Aksamitovs’kij, Macêj Franc, Київ 2018, s. 113–123.
  5. „Książę Polesia”. Komandor Witold Zajączkowski. Ostatni dowódca Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej, [w:] Zapomniane bandery. Flotylle rzeczne II Rzeczypospolitej. Pod red. Stanisława Januszewskiego, Wrocław 2019, s. 151–162.
  6. Służba lejtnanta Witolda Zajączkowskiego na okrętach marynarki wojennej Imperium Rosyjskiego w latach 1910–1918, [w:] Rola polityki, ekonomii i techniki w działaniach zbrojnych na rzekach, morzach i oceanach. Pod redakcją Romana Kochnowskiego i Jarosława Jastrzębskiego, Oświęcim 2019, s. 39–53.

 

Artykuły w czasopismach naukowych:

  1. Problem panowania na Morzu Czarnym i cieśninach tureckich w latach 1917-1918 w świetle polityki wielkich mocarstw, ,,Studia Historyczne” 1992, Z. 2. s. 205-221.
  2. Rosyjskie przygotowania do operacji desantowych na wybrzeżach Morza Czarnego w 1917 roku, „ Studia Historyczne”  1998,  Z.1,  s. 77-82.
  3. Operacje floty czarnomorskiej podczas wojny rosyjsko-tureckiej 1877-1878, „Studia Historyczne” 1999, Z. 1,  s. 43-55.
  4. Bitwa pod Synopą 30 listopada 1853 roku-ostatnie wielkie starcie flot żaglowych, ,,Studia Historyczne” 2000, z.1. s.47-59.
  5. Rola flotylli rzecznych w walce o panowanie na Dunaju w latach I wojny światowej, „ Studia Historyczne” 2003, Z. 1,  s. 33-55.
  6. Admirał Iwan Grigorowicz (1853-1930) – ostatni minister marynarki wojennej carskiej Rosji, „Studia Historyczne” 2005, Z. 3-4, s. 327-346.
  7. Dowodzenie Rosyjską Cesarską Marynarką Wojenną w latach I wojny światowej, „Przegląd Historyczno-Wojskowy”  2006, nr 4,  s. 215-226.
  8. Sztab polowy Rosyjskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej w latach pierwszej wojny światowej, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica” 2007,  Z. 6,   s. 111-121.
  9. Programy rozbudowy rosyjskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej w latach 1906-1914,  „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2007, nr 4, s. 23-48.
  10. Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych Rosji w latach 1914-1917 : (organizacja, obsada personalna),  „Studia Historyczne” 2007,  Z. 2, s. 177-191.
  11. Miejsce Instytutu Historii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w badaniach poświęconych historii najnowszej w ostatnim dziesięcioleciu, ,,Dzieje Najnowsze” 2013, nr 2, s. 23-29.
  12. Rosyjskie wojskowe szkolnictwo morskie w okresie pocuszimskim. Kształcenie oficerów Rosyjskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej w latach 1905-1914,  ,,Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2014, Nr 2, s. 29-50.
  13. Polacy – oficerowie Rosyjskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej w walkach podczas pierwszej wojny światowej, ,,Res Gestae. Czasopismo Historyczne”  2015, nr 1, s. 154-166.
  14. Na służbie w marynarce wojennej Imperium Rosyjskiego : kontradmirał Kazimierz Kietliński (1875-1918), ,,Dzieje Najnowsze” 2017, R. 49, z. 1, s. 5-25.
  15. Zbrojenia morskie Rosji w okresie pocuszimskim (1905–1914), „Studia Maritima” 2017, volume XXX, s. 69–82.
  16. Rosyjski projekt operacji desantowej w strefie Kanału Cesarza Wilhelma w 1914 roku, „Zapiski Historyczne” 2022, t. 87, z. 1, s. 91–106.

 

Recenzje w czasopismach naukowych:

  1. Vospominaniâ byvšego morskogo ministra/Ivan K. Grigorovič, Kronştadt  2005, (rec.) „Przegląd Historyczno-Wojskowy”2007, nr 1,  s. 165-170.
  2. Sztab polowy Rosyjskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej w latach pierwszej wojny światowej, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica” 2007,  Z. 6,  s. 111-121.
  3. Lenin, Prorok raju, Apostoł piekła / Dmitrij Wołkogonow,  (rec.) „ Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica” 2007,  Z. 6,  s. 265-270.
  4. „Meždu molotom i naukoval’nej” : Šveciâ v germano-rossijskom protivostoânii na Baltike v gody pervoj mirovoj vojny/Irina Nikolaevna Novikova, Sankt Petersburg  2006, (rec.)  „Studia Historyczne”, Kraków 2008, Z. 1, s. 113-116.
  5. Desperaci Dönitza : niemieckie żywe torpedy i bezzałogowe łodzie podwodne /Lawrence Paterson, Warszawa 2007,  (rec.) „Nautologia”  2008,  nr 145,  s. 145-146.
  6. Kozacy i Wehrmacht /Werner H. Krause, Kraków  2006,  (rec.) „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica”,  2008,  Z. 8,  s. 180-183.
  7. Wehrmacht : legenda i rzeczywistość /Wolfram Wette, Kraków 2008, (rec.) „Studia Historyczne” 2009, Z. 2,  s.189-193.
  8. Služebnye budni baltijskich drednoutov v 1914-1917 gg./Denis Bažanow, Ščit Petrograda, Sankt Petersburg  2007, (rec.)   „Nautologia” 2009, nr 146,  s. 217-219.
  9. Greki – admiraly i generaly Voenno-Morskogo Flota Rossii : biografičeskij spravočnik/Fotis Muratidi, Sankt Petersburg 2007, (rec.) „Nautologia” 2009, nr 146, s. 219-220.
  10. „Mozg” flota Rossii : ot Cušimy do pervoj mirovoj vojny/Kirill Nazarenko,  Sankt Petersburg  2006,  (rec.) ,,Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2009,  nr 1, s. 197-200.
  11. Ostatni wielki Francuz Charles de Gaulle /Charles Williams, Warszawa  2007, (rec.)„Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2010, nr 3, s. 224-231.
  12. Żegluga dunajska w polityce międzynarodowej w XX wieku/Agnieszka Kastory, Kraków 2011, (rec.) ,,Nautologia” 2012, nr 149,  s. 120-121.
  13. Ot Cušimy do Raguzy / Igor Kozyr’, Sankt Petersburg 2011, (rec.)  ,,Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2012, nr 1, s. 151-159.
  14. Podvodnoje plavanije v Rossii 1834-1918 gg./Aleksandr Požarski, Biografičeskij spravočnik,  Sankt Petersburg 2011, (rec.) ,,Nautologia” 2013,  nr 150, s. 106-107.
  15. Flot, revolucija i vlast’ v Rossii: 1917-1921 / Kirill Nazarenko,  Moskwa  2011, (rec.) ,,Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2013, nr 3, s. 159-166.
  16. Oficerskij korpus Imperatorskogo Flota Baltijskogo Moria w gody pervoj mirovoj vojny (avgust 1914 – fevral 1917 g.)/Anatolij Napalkov, Izdatelstvo ,,Nestor”, Sankt Petersburg 2010, (rec.) ,,Nautologia” 2014, nr 151, s.104-107.
  17. Narušenije morskich kommunikacii po opytu dejstvij rossijskogo flota v pervoj mirovoj vojnie (1914-1917) / Denis Kozlov,  Moskwa 2012, (rec.)  ,,Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2015, nr 1, s. 199-203.
  18. Dva admirala. A.I. Nepenin i A.V. Kolčak v 1917 g./Anatolij Smolin, Sankt Petersburg, 2012, (rec.) ,,Nautologia” 2015, nr 152, s. 117-119.
  19. Kolory pierwszej wojny światowej na morzu / Mikołaj Berczenko, Wydawnictwo Libra PL, Rzeszów 2016, (rec.) ,,Nautologia” 2017, nr 154, s. 100-102.
  20. Kiriłł Nazarenko, Bałtijskij Fłot w riewolucyi 1917–1918 gg., Wydawnictwo „Eksmo”, „Jauza”, „Jakor”, Moskwa 2017, (Rec.) „Nautologia” 2018, nr 155, s. 87–90.

 

Działalność popularyzatorska:

A.) E-publikacje:

  1. Świrski Jerzy Włodzimierz / Свирский Юрий Володимирович (1882–1959), h. Lis, kapitan 1. rangi rosyjskiej Marynarki Wojennej (MW), wiceadmirał polskiej MW,                 w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/swirski-jerzy-wlodzimierz data publikacji: 16.04.2016
  2. Porębski Kazimierz / Порембский Казимир (Казимеж) Адольфович (1872–1933), kontradmirał rosyjskiej Marynarki Wojennej (MW), wiceadmirał polskiej MW, w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/porebski-kazimierz data publikacji: 24.03.2016                                                        Wersja w języku rosyjskim:  http://www.polskipetersburg.ru/type/authors#
  3. Rummel Julian Eugeniusz / Руммель Юлян Евгений Владиславович (1878–1954), inżynier budowy okrętów, działacz i organizator gospodarki morskiej w Rosji i Polsce, budowniczy Gdyni, w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/rummel-julian-eugeniusz data publikacji: 24.03.2016 Wersja w języku rosyjskim: http://www.polskipetersburg.ru/type/authors#
  4. Kłoczkowski Wacław / Клочковский Вячеслав Евгеньевич (1873–1930), kontradmirał rosyjskiej, ukraińskiej i polskiej marynarki wojennej, w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/kloczkowski-waclaw data publikacji: 29.11.2015                                                                                                          Wersja w języku rosyjskim: http://www.polskipetersburg.ru/type/authors#
  5. Nejman Tomasz / Нейман Томас Ромуальдович (1867–1940?), generał-major rosyjskiej Marynarki Wojennej (MW), kontradmirał rezerwy polskiej MW, w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/nejman-tomasz data publikacji: 29.11.2015        Wersja w języku rosyjskim: http://www.polskipetersburg.ru/type/authors#
  6. Wołkowicki Jerzy / Волковицкий Юрий Фаддеевич (1883–1983), kapitan 2. rangi rosyjskiej Marynarki Wojennej (MW), generał brygady Wojska Polskiego (WP), w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/wolkowicki-jerzy data publikacji: 27.11.2015                                                       Wersja w języku rosyjskim: http://www.polskipetersburg.ru/type/authors#
  7. Zajączkowski Witold / Зайончковский Витолд (1892–1977), lejtnant rosyjskiej Marynarki Wojennej (MW), komandor polskiej MW w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/zajaczkowski-witold  data publikacji: 04.09.2016
  8. Kietliński Kazimierz / Кетлинский Казимир Филиппович (1875–1918), h. Odrowąż, kontradmirał rosyjskiej Marynarki Wojennej, w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg, http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/kietlinski-kazimierz data publikacji: 27.02.2017
  9. Polacy – oficerowie rosyjskiej Marynarki Wojennej (MW) a kadra oficerska MW Odrodzonej Polski/ Поляки – офицеры российского ВМФ и офицерский состав ВМФ возрожденной Речи Посполитой, w: encyklopedia elektroniczna Polski Petersburg,

http://www.polskipetersburg.pl/hasla/polscy-oficerowie-rosyjskiej-marynarki-wojennej                  data publikacji:  02.03.2017

 

B.) Publikacje w periodykach popularnonaukowych:

  1. Płetwonurkowie Kriegsmarine. W nurtach Odry, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 1998, nr 10.
  2. Dywersyjna broń carskiej Rosji w latach wojny rosyjsko-tureckiej 1877-1878, ,,Okręty Wojenne” 1999, nr 4.
  3. Zanim wybuchła wojna. Polskie skrzydła nad III Rzeszą, ,,Dziennik Polski” nr 204 z dn. 01.09.1999 r.
  4. Płetwonurkowie bojowi US Navy w operacji ,,Torch”, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 1999, nr 1.
  5. Płetwonurkowie Royal Navy na Morzu Śródziemnym, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 1999, nr 2.
  6. Fukuryu-japońscy płetwonurkowie-samobójcy, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 1999, nr 4.
  7. Niemieccy spadochroniarze na wyspach Dedokanezu. Operacja ,,Leopard”, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 1999, nr 5.
  8. Werwolf. Niemiecka armia podziemna, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 1999, nr 7-8.
  9. Naród pod bronią. Powstanie Węgierskie 1956 roku, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2000, nr 4.
  10. Ich ostatni desant. Operacje węgierskich spadochroniarzy w latach II wojny światowej, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2000, nr 4.
  11. Misje specjalne. Operacja ,,Panzerfaust”, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2000, nr 4.
  12. Królewski Pułk Honwedów Spadochroniarzy. Ostatnie walki, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2000, nr 5.
  13. Płetwonurkowie Supermariny. Grupa ,,Gamma”, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2000, nr 7-8.
  14. Atak z głębin. Płetwonurkowie Royal Navy na Dalekim Wschodzie, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2000, nr 7-8.
  15. Bitwa pod Synopą, ,,Okręty Wojenne” 2000, nr 6.
  16. Akcja ,,Łom”. polskie działania dywersyjne na Rusi Zakarpackiej, cz. I., Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2000, nr 12.
  17. Akcja ,,Łom”. polskie działania dywersyjne na Rusi Zakarpackiej, cz. II, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2001, nr 1.
  18. Niemieckie jednostki ,,specjalnego ataku”. ,,Grupa K”, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2002, nr 1.
  19. Spór o Zaolzie, Militarny Magazyn Specjalny ,,Komandos” 2002, nr 2.
  20. La batalla de Sinope. El fin de la era de la vela, ,,Desperta Ferro. Historia moderna” 2018, nr 37.

Inne:

Prace translatorskie z języka rosyjskiego:

  1. Hiszpański pancernik ,,Pelayo”/N.W. Mitiuckow, cz. I, ,,Okręty Wojenne” 2000, nr 3.
  2. Hiszpański pancernik ,,Pelayo”/N.W. Mitiuckow, cz. II, ,,Okręty Wojenne” 2000, nr 4.
  3. Atak stulecia, czy tragedia stulecia? Historia ,,Wilhelma Gustloffa”/A. Mitrofanow, ,,Okręty Wojenne” 2001, nr 2.
  4. Wojownicza ,,Osa” floty amerykańskiej (lotniskowiec CV-7 ,,Wasp”)/ L.A. Oljunin, ,,Okręty Wojenne” 2001, nr 3.